Sağlık çalışanlarının palyatif bakım konusunda bilgi, düşünce ve tutumlarına ilişkin Türkiye’de yayınlanan lisansüstü tezler üzerine bir değerlendirme

Özet

Amaç: Araştırmada, 2010-2021 yılları arasında palyatif bakım konusunda çalışanlarının bilgi, düşünce ve tutumlarına ilişkin Türkiye’de yayımlanmış olan lisansüstü tezlerin incelenmesi ve sonuçların değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Gereç-Yöntem: Bu araştırmada, Nisan 2022 tarihinde Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi veri tabanında 2010-2021 yılları arasında yayımlanan “Palyatif Bakım ve Bilgi” terimlerini içeren Türkçe tezler taranmıştır. Tarama sonucunda 32 tez çalışmasına ulaşılmıştır. ‘’Çalışanların bilgi, düşünce ve tutumu’’ konularını içeren 13 tez bulunmuş ve çalışmaya dahil edilmiştir. Bu tezlerden 1 tıpta uzmanlık tezi hariç hepsinin ”izinli/ulaşılabilir” olduğu görülmüştür.  Ulaşılabilir olmayan 1 tıpta uzmanlık tezi çalışmaya dahil edilmemiş, çalışma 12 ”izinli/ulaşılabilir” tez ile yapılmıştır. Araştırmacı tarafından Excel ortamında bir form hazırlanmış ve formda gruplara veriler işlenmiştir. Elde edilen veriler tablolar oluşturularak yüzde ve sayı olarak gösterilmiştir. Tezlerin ele aldığı konulara göre de çalışmanın amacıyla uyumlu olarak içerik analizi yapılmıştır.

Bulgular: Bu araştırma sürecinde, 10’u yüksek lisans, 3’ü tıpta uzmanlık tezi olmak üzere toplam 13 lisansüstü tez bulunmuş, bu tezlerden 1 tıpta uzmanlık tezi hariç hepsinin ”izinli/ulaşılabilir” olduğu görülmüştür. Bu nedenle çalışmanın örneklemini izinli 12 tez oluşturmakta olup incelenen tezlerden 7 tanesi devlet, 5 tanesi de vakıf üniversitelerinde yazıldığı görülmüştür.

Sonuç: İncelenen 12 tez çalışmasının birinde hemşirelerin bilgi düzeyi orta seviyede olduğu diğer tez çalışmalarında ise sağlık çalışanlarının palyatif bakım konusunda bilgi düzeylerinin düşük olduğu ve eğitime ihtiyaç duyulduğu sonucu bulunmuştur.  Verilen hizmet içi eğitimlerin çalışanların bilgi düzeyini arttırdığı sonucuna varılmıştır. Palyatif bakım tecrübesinin, bilgi düzeyini ve bakış açısını olumlu yönde etkilediği sonucuna varılmıştır.