Evlilik öncesi danışmanlıkta web tabanlı eğitimin yeri
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7638838Anahtar Kelimeler:
Evlilik, Evlilik öncesi danışmanlık, Web tabanlı eğitimÖzet
Evlilik, kadın ve erkeğin aile içi süreçleri yönetmeye adım atmasının yanı sıra cinsel sağlık üreme sağlığı ile ilgili bilgi birikimlerini de paylaştıkları hayatın en özel anlarından biridir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri kapsamında sağlıklı yaşam hedefine ulaşmak için herkese eşit ve ulaşılabilir cinsel sağlık-üreme sağlığı hizmetlerini temel amaç olarak benimsemiştir. Bu amaca ulaşabilmek için evlilik öncesi dönemde danışmanlık hizmetlerine önem verilmelidir. Ülkemizde evlilik öncesi dönemde tarama programları yapılmakta ve sonuçlara ilişkin danışmanlık verilmektedir. Cinsel yolla bulaşan hastalığa sahip eşlere korunmaya yönelik danışmanlık verilmesi zorunlu olmalıdır. Ancak evlilik öncesi danışmanlık programlarının sistemli ve sürekli olmadığı görülmektedir. Yalnızca evlilik öncesi tarama yapılmaya odaklı bir danışmanlık hizmeti düşünülemez. Bu nedenle çiftlerin aile içi süreçleri yönetmek için en çok ihtiyaç duydukları iletişim ve problem çözme gibi eğitim konularının yanında kadın ve erkek üreme fizyolojisi, cinsellik, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar ve kontraseptif yöntemler gibi bilgi ve becerilerini geliştirecek cinsel sağlık- üreme sağlığı eğitim konularının da verilmesi gerekmektedir. Evlilik öncesi danışmanlık hizmetlerinde kadın ve aileyi merkezde gören kadın sağlığı hemşireleri aktif rol alabilmektedir. Mevcut eğitim ve danışmanlık sistemlerinin de bu doğrultuda düzenlenmesi gerekmektedir.
Referanslar
Keshavarz A, Amrgha HA, Melatkhah N. Effectiveness of marriage education before marriage change irrational beliefs girls. Procedia Soc Behav Sci. 2013;84:520–524.
Yalçın H. Evlilik uyumu ile sosyodemografik özellikler arasındaki ilişki. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 2014;3(1):299–312.
Gülsün M, Ak M, Bozkurt A. Psikiyatrik açıdan evlilik ve cinsellik. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2009;1:68–79.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Evlilik ve aile hayatı [Internet]. 2012. Available from: https://www.aile.gov.tr/media/92199/01_02_evlilik-ve-aile-hayati.pdf.
At S, Dem LA, Fak FE, Kelimeler A, Yap AA. Amerikan toplum yapısında evliliğin devamlılığına etki eden unsurlar. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi. 2014;2(4) :31–42.
Türkiye İstatistik Kurumu. Evlenme ve boşanma istatistikleri [Internet]. 2022. Available from: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Evlenme-ve-Bosanma-Istatistikleri-2021-45568.
İlhan ST, Işık Ş. The marriage life experiences and perceptions on the early years of the marriage: problems, difficulties and needs. Journal of Qualitative Research in Education. 2019;7(4):1–19.
Puri S, Dhiman A, Bansal S. Premarital health counseling: A must. Indian J Public Health. 2016;60(4):287–289.
T.C. Sağlık Bakanlığı. Evlilik öncesi danışmanlık rehberi [Internet]. Ankara; 2014. Available from: https://ekutuphane.saglik.gov.tr/Yayin/473.
Schumm WR, Walker AB, Nazarinia RR, West DA, Atwell C, Bartko A, et al. Predicting the short- and long-term helpfulness of premarital counseling: The critical role of counseling quality. J Couple Relatsh Ther. 2010;9(1):1–15.
Stahmann RF. Premarital counselling: A focus for family therapy. J Fam Ther. 2000;22(1):104–116.
Clyde TL, Hawkins AJ, Willoughby BJ. Revising premarital relationship ınterventions for the next generation. J Marital Fam Ther. 2020;46(1):149–164.
Childs GR, Duncan SF. Marriage preparation education programs: An assessment of their components. Marriage Fam Rev. 2012;48(1):59–81.
Markman HJ, Rhoades GK, Stanley SM, Peterson KM. A randomized clinical trial of the effectiveness of premarital intervention: Moderators of divorce outcomes. Journal of Family Psychology. 2013;27(1):165–172.
Olson DH, Larson PJ, Olson-Sigg A. Couple checkup: Tuning up relationships. J Couple Relatsh Ther. 2009;8(2):129–142.
Futris TG, Barton AW, Aholou TM, Seponski DM. The impact of prepare on engaged couples: Variations by delivery format. J Couple Relatsh Ther. 2011;10(1):69–86.
Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Evlilik öncesi danışmanlık genelgesi [Internet]. 2014. Available from: https://karamanism.saglik.gov.tr/Eklenti/10504/0/evlilik-oncesi-danismanlik-genelgesipdf.pdf.
Sağlık Bakanlığı. Evlilik öncesi spinal musküler atrofi (sma)taşıyıcı tarama programı [Internet]. 2021. Available from: https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/cocukergen-tp-liste/evlilik-oncesi-spinal-muskuler-atrofi-sma-tasiyici-tarama-programi.html.
Dell’Isola R, Durtschi J, Topham G, Gimarc C. A New approach to marriage preparation: the attachment-differentiation premarital model. J Couple Relatsh Ther. 2021;20(2):149–173.
Tambling RB, Glebova T. Preferences of ındividuals in committed relationships about premarital counseling. American Journal of Family Therapy. 2013;41(4):330–340.
Williamson HC, Trail TE, Bradbury TN, Karney BR. Does premarital education decrease or increase couples’ later help-seeking. Journal of Family Psychology. 2014;28(1):112–117.
Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği. Güvenli cinsellik. 2007; Available from: http://www.cetad.org.tr/CetadData/Books/32/pdf-dosyasini-indirmek-icin-tiklayiniz.pdf.
McGranahan M, Nakyeyune J, Baguma C, Musisi NN, Nsibirwa D, Sekalala S, et al. Rights based approaches to sexual and reproductive health in low and middle-income countries: A systematic review. PLoS One. 2021;16(4 April):1–20.
Sychareun V, Vongxay V, Houaboun S, Thammavongsa V, Phummavongsa P, Chaleunvong K, et al. Determinants of adolescent pregnancy and access to reproductive and sexual health services for married and unmarried adolescents in rural Lao PDR: A qualitative study. BMC Pregnancy Childbirth. 2018;18(1):1–12.
Logie C, Okumu M, Abela H, Wilson D, Narasimhan M. Sexual and reproductive health mobile apps: results from a cross-sectional values and preferences survey to inform World Health Organization normative guidance on self-care interventions. Glob Health Action. 2020;13(1):1-6.
Özkan H, Üst Taşğın ZD, Ejder Apay S. Comparision of the sexual health knowledge level of the students who are educated and uneducated about sexuallity. J Midwifery and Health Sci. 2020;3(1):11–21.
Parhizgar O, Esmaelzadeh-Saeieh S, Kamrani M, Rahimzadeh M, Tehranizadeh M. Effect of premarital counseling on marital satisfaction. Shiraz E Medical Journal. 2017;18(5).
Martin P, Alberti C, Gottot S, Bourmaud A, de la Rochebrochard E. Expert opinions on web-based peer education interventions for youth sexual health promotion: Qualitative study. J Med Internet Res. 2020;22(11):1–14.
Aykan ŞB, Altındiş M, Ekerbiçer H, Aslan FG, Altındiş S. Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanımı ve cinsel yolla bulaşan hastalıklarla ilgili farkındalıkları. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;3(1):1–5.
Mavi Aydoğdu SG, Uzun B, Murat Öztürk D. Ebelik öğrencilerinin evlilik dışı cinsel ilişki hakkındaki görüş ve tutumları. Androl Bul. 2019;21:97-104.
Faisal Saeed Al-Qahtani, Mohammed Ibrahim Alfahad, Chowdhury S, Chakraborty P pratim. perception of premarital counseling among King Khalid University Student. J Family Med Prim Care. 2017;6(2):2607-2611.
Al-Shroby WA, Sulimani SM, Alhurishi SA, Dayel MEB, Alsanie NA, Alhraiwil NJ. Awareness of premarital screening and genetic counseling among saudis and its association with sociodemographic factors: A national study. J Multidiscip Healthc. 2021;14:389–399.
Başar F, Yavuz B, Yeşildere Sağlam H. Evaluation of the Effectiveness of reproductive health education program given to adolescents. The Journal of Pediatric Research. 2021;8(4):469–478.
Pinar G. Engaged couples’ views of about marriage and educational needs regarding reproductive and sexual health in turkey. Journal of Gynecology and Womens Health. 2020;20(1):556029. Doi: 10.19080/JGWH.2020.19.556029.
Kilci Ş, Özsoy S. Evlilik hazırlığı yapan çiftlerin cinsel mitlere inanma durumları ve etkileyen faktörler. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi 2019;5(2):1–28.
Kisa S, Zeyneloǧlu S, Yilmaz D, Verim E. Knowledge and beliefs related to sexuality of couples doing marriage preparation. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2013;12(3):297–306.
World Health Organization. WHO guideline: recommendations on digital interventions for health system strengthening. Recommendations and justification. Geneva: World Health Organization; 2019. [Internet] Available from: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/311941/9789241550505-eng.pdf.
Jandoo T. WHO guidance for digital health: What it means for researchers. Digit Health. 2020;6:1–4.
Scull TM, Malik C v., Morrison A, Keefe EM. Study protocol for a randomized controlled trial to evaluate a web-based comprehensive sexual health and media literacy education program for high school students. Trials. 2020;21(1):1–13.
Giho Y, Jones KA, Dick RN, Gold MA, Talis JM, Gmelin TA, et al. Feasibility and acceptability of using a web-based contraceptive support tool in a university health clinic. Journal of American College Health. 2020;68(4):336–340.
Halpern CT, Mitchell EMH, Farhat T, Bardsley P. Effectiveness of web-based education on Kenyan and Brazilian adolescents’ knowledge about hıv/aıds, abortion law, and emergency contraception: Findings from TeenWeb. Soc Sci Med. 2008;67(4):628–637.
Esen E, Sıyez DM. Cinsel sağlık eğitimi programının 9. Sınıf öğrencilerinin cinsel sağlık bilgi düzeyleri ve tutumlarına etkisi. Hacettepe Eğitim Dergisi. 2017;32(3):560–580.
Üstündağ A. Cinsel sağlık ve üreme sağlığı eğitiminin gençler üzerinde etkisinin değerlendirilmesi. Başkent University Journal of Education 2017;4(1):1–10.
Scull T, Malik C, Morrison A, Keefe E. Promoting sexual health in high school: A feasibility study of a web-based media literacy education program. J Health Commun. 2021;26(3):147–160.
Guilamo-Ramos V, Lee JJ, Kantor LM, Levine DS, Baum S, Johnsen J. Potential for using online and mobile education with parents and adolescents to ımpact sexual and reproductive health. Prev Sci 2015;16(1):53–60.
Okyay P, Günay T. Pandemi dönemlerinde cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetleri: toplum temelli hizmetler için rehber. 2021;1–158.
Pandemi öncesi ve sırasında türkiye ’ de cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetleri izleme raporu [Internet]. Available from: https://cisuplatform.org.tr/wp-content/uploads/2020/11/Pandemi-Oncesi-ve-Sirasinda-Turkiyede-CSUS-Hizmetleri-Izleme-Raporu-9.pdf.
Partovi Meran HE, Hotun Şahin N. Kadın sağlığı alanında uzman hemşirelik eğitimi ve uzman hemşirelik rolleri: Amerika Birleşik Devletleri örneği. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi. 2014;1(1):1–14.
Sağlık Bakanlığı. Hemşirelik yönetmeliği. Resmi Gazete. [Internet]. 2011. Available from: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/04/20110419-5.htm.
Gürel R, Taşkın L. Hemşirelik öğrencilerinin hastaların cinsel bakımına ilişkin inanç ve tutumları. THDD 2020;1(1):27–38.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 Journal of Social and Analytical Health
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
JSOAH, 