Adıyaman 112 acil sağlık hizmetlerinin değerlendirilmesi

Özet

Amaç: Adıyaman acil sağlık hizmetlerinin 2016 ile 2019 yılları arasındaki verileri incelenmiş, Türkiye’deki başka illerle ve yurt dışı uygulamalarla karşılaştırılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan bu çalışma Adıyaman 112 Acil Sağlık Hizmetleri’nin 2016 ile 2019 arasındaki yıllara ait verileri değerlendirilerek geriye dönük yapıldı. Çalışmada ildeki acil sağlık hizmetleri istasyonu sayısı, yıllara göre vaka sayıları ile kalite indikatörlerinden kentsel ve kırsal alanlarda vakalara ulaşım süreleri, KKM ve istasyonların reaksiyon süreleri değerlendirildi.

Bulgular: Kentsel vakalarda ilk 10 dakikada ulaşım yüzdesi 2018 yılında % 93,91 iken, 2019 yılında bu oran % 95,21’e yükselmiştir. Kırsal vakalarda ilk 30 dakikada ulaşım yüzdesi 2018’de %85,98 iken, 2019’da %86,78’e yükselmiştir. 2016 yılında KKM’ye çağrı sayısı 744.148 iken 2019 yılına kadar azalarak 392.510’a düşmüştür. 2016 yılında 40.632 çağrı ambulans çıkışı ile sonuçlanmış iken bu sayı yıllar içerisinde artarak 2019 yılında 53.646’ya çıkmıştır. Bu verilere göre asılsız çağrı oranı 2016 yılında %94 iken 2019 yılında azalarak %86’ya düşmüştür. 2019 yılında KKM’nin 120 saniyenin altında olması beklenen reaksiyon süresi 48,06 saniye, istasyonların 90 saniyenin altında olması beklenen reaksiyon süresi 43,91 saniye olarak gerçekleşmiştir.

Sonuç: Hizmetin sunumu yaygınlaşırken ihtiyaç dışı kullanımı da buna paralel olarak artmaktadır. Başvuruların %80 civarında medikal sebeplerden olması, çağrı merkezlerine düşen çağrıların %80’den fazlasının asılsız çağrılardan oluşması ülkemize bu hizmet sunumunda temel kriterlerin değişime muhtaç olduğunu düşündürmektedir.