Kronik hastalıklar ve sosyo-demografik değişkenler kaza geçirme riskini ne kadar etkilemektedir?
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.6769899Anahtar Kelimeler:
Kronik hastalıklar, Trafik Kazası, Ev Kazası, Gündelik Kaza, İş KazasıÖzet
Amaç: Kronik hastalıkların ve çeşitli sosyo-demografik değişkenlerin, kaza geçirme riskini ne kadar etkilediğini tespit etmek, bu çalışmanın temel amacıdır. 18 yaş ve üstü yetişkin grubu, Türkiye’yi temsil eden bir veri seti üzerinden analiz edilmiştir.
Yöntem: Analizde kullanılan değişkenler, 2016 yılına ait “TÜİK Sağlık Araştırması” mikro veri setinden elde edilmiştir. Toplamda dört kaza türü (Trafik Kazası, Ev Kazası, Gündelik Kaza ve İş Kazası) iki ayrı model ışığında binary logit regresyon analizine tabi tutulmuştur.
Bulgular: Erkek olmak, yaşın artması, bel bölge problemi, alerji ve depresyon, trafik kazası (TK) riskini arttıran değişkenlerdir (p<0,005). Yaşın artması, genel sağlık durumunun kötüleşmesi, inme (felç) problemi, boyun bölgesi probleminin varlığı, idrar kaçırma ve depresyon, ev kazası (EK) riskini arttırmaktadır. Arthrosis, boyun bölge probleminin varlığı, alerji, idrar kaçırma ve depresyon, gündelik kaza (GK) riskini arttırmaktadır. (p<0,005). Erkek olma, yaşın artması, bel bölge probleminin varlığı, alerji ve hane gelirindeki artış, iş kazası (İK) geçirme olasılığını arttırmaktadır (p<0,005).
Sonuç: Araştırma sonuçlarına göre, sağlık politikasına yön veren yetkililer, pozitif ve negatif yönde kaza geçirme riskini etkileyen değişkenler için eylem planı yapmalıdır.
Referanslar
(1) Chandran, A., Hyder, A. A., & Peek-Asa, C. The global burden of unintentional injuries and an agenda for progress. Epidemiologic reviews. 2010; 32(1): 110-120.
(2) Prinja, S., Jagnoor, J., Sharma, D., Aggarwal, S., Katoch, S., Lakshmi, P. V. M., & Ivers, R. Out-of-pocket expenditure and catastrophic health expenditure for hospitalization due to injuries in public sector hospitals in North India. PloS one. 2019; 14(11).
(3) World Health Organization. Global status report on road safety 2018. World Health Organization. 2018.
(4) International Labour Office. Safety and Health at Work. Geneva: International Labour Office, 2017; 217–281.
(5) Ferreira, M. J. M., Correa, F. G. S., Lacerda, E. M., Hajat, S., & de Araújo, L. F. Analysis of risk factors in occupational accidents in Brazil: a population-based study. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 2020; 62(2): e46-e51.
(6) Jin, K., Courtney, T. K. Work-related fatalities in the People's Republic of China. Journal of occupational and environmental hygiene. 2009; 6(7): 446-453.
(7) Santana, V. S., Araújo-Filho, J. B., Albuquerque-Oliveira, P. R., & Barbosa-Branco, A. Occupational accidents: social insurance costs and work days lost. Revista de saude publica. 2006; (40): 1004-1012.
(8) Tsoumakas, K., Dousis, E., Mavridi, F., Gremou, A., & Matziou, V. Parent's adherence to children's home‐accident preventive measures. International nursing review. 2009; 56(3):369-374.
(9) Hong, K., Lee, K. M., Jang, S. N. Incidence and related factors of traffic accidents among the older population in a rapidly aging society. Archives of gerontology and geriatrics. 2015; 60 (3):471-477.
(10) Santagati, G., Vezzosi, L., Angelillo, I. F. Unintentional injuries in children up to six years of age and related parental knowledge, attitudes, and behaviors in Italy. The Journal of pediatrics, 2016; (177): 267-272.
(11) Carter, S. E., Campbell, E. M., Sanson‐Fisher, R. W., Gillespie, W. J. Accidents in older people living at home: a community‐based study assessing prevalence, type, location and injuries. Australian and New Zealand journal of public health, 2000; 24(6): 633-636.
(12) Acimis, N. M., Mas, N., ci, A. C., Gocmen, L., ISIK, A. T., & Mas, M. R. Accidents of the elderly living in Kocaeli Yazi Region (Turkey). Archives of gerontology and geriatrics. 2009; 49(2): 220-223.
(13) Mackenzie, L., Byles, J., & D'Este, C. Longitudinal study of the home falls and accidents screening tool in identifying older people at increased risk of falls. Australasian journal on ageing. 2009; 28(2): 64-69.
(14) Dönmez, L., & Gökkoca, Z. Accident profile of older people in Antalya City Center, Turkey. Archives of gerontology and geriatrics. 2003; 37(2): 99-108.
(15) Samancı Tekin, Ç., & Kara, F. Incidence Of Home Accidents In 65 Years Of Age And Older Individuals And Related Factors. Turkish Journal of Geriatrics/Türk Geriatri Dergisi. 2019; 22(1).
(16) Neghab, M., Rajaei Fard, A., Habibi, M., & Choobineh, A. Home accidents in rural and urban areas of Shiraz. 2006; 2000-02.
(17) Bhanderi, D. J., & Choudhary, S. A study of occurrence of domestic accidents in semi-urban community. Indian journal of community medicine: official publication of Indian Association of Preventive & Social Medicine. 2008; 33(2): 104.
(18) Skog, O. J. Alcohol consumption and mortality rates from traffic accidents, accidental falls, and other accidents in 14 European countries. Addiction. 2001; 96(11):49-58.
(19) Ahlm, K., Björnstig, U., & Öström, M. Alcohol and drugs in fatally and non-fatally injured motor vehicle drivers in northern Sweden. Accident Analysis & Prevention. 2009; 41(1): 129-136.
(20) Bakar, C., Cevizci, S., Gündoğar, D., & Karaman, H. I. Ö. Prevalence of unintentional injuries and related risk factors among university students in Canakkale city, western Turkey. Cent Eur J Public Health. 2014; 22(3): 189-96.
(21) Chliaoutakis, J. E., Darviri, C., & Demakakos, P. T. The impact of young drivers’ lifestyle on their road traffic accident risk in greater Athens area. Accident Analysis & Prevention. 1999; 31(6): 771-780.
(22) Guerrero, T. E., de Dios Ortuzar, J., & Raveau, S. Traffic accident risk perception among drivers: a latent variable approach. Transportation Planning and Technology. 2020; 1-12.
(23) Márquez, L., Cantillo, V., & Arellana, J. Mobile phone use while driving: A hybrid modeling approach. Accident Analysis & Prevention. 2015; (78): 73-80.
(24) Sacks, J. J., & Nelson, D. E. Smoking and injuries: an overview. Preventive medicine. 1994; 23(4): 515-520.
(25) Wilkins, K., Mackenzie, S. G. Work injuries. Health Rep. 2007; 18(3): 25-42.
(26) Teran-Santos, J., Jimenez-Gomez, A., Cordero-Guevara, J., Cooperative Group Burgos–Santander. The association between sleep apnea and the risk of traffic accidents. New England Journal of Medicine. 1999; 340(11):847-851.
(27) Barbone, F., McMahon, A. D., Davey, P. G., Morris, A. D., Reid, I. C., McDevitt, D. G., MacDonald, T. M. Association of road-traffic accidents with benzodiazepine use. The Lancet. 1998; 352 (9137):1331-1336.
(28) Doğan, H., Canbaz, S., Tander, B., PEKŞEN, Y., Cantürk, F., Oruç, N. Ö. The prevalence of home injuries among elderly people in Samsun, Turkey, and the influencing factors. Turkish Journal of Medical Sciences. 2010; 40(4): 651-658.
(29) Aarts, L., & Van Schagen, I. Driving speed and the risk of road crashes: A review. Accident Analysis & Prevention. 2006; 38(2): 215-224.
(30) Stallard, P., Salter, E., Velleman, R. Posttraumatic stress disorder following road traffic accidents. European child & adolescent psychiatry. 2004; 13(3): 172-178.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 Journal of Social and Analytical Health
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
JSOAH, 