Hemşirelerin vicdan algılarının ölmekte olan bireyin bakım tutumlarına etkisi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17808099Anahtar Kelimeler:
Ölüme yönelik tutum, hemşirelik, vicdan algısıÖzet
Amaç: Bu araştırma; yoğun bakımdaki hemşirelerin vicdan algılarının ve ölmekte olan bireyin bakımına ilişkin tutumlarına etkisini belirleyebilmek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma, Nisan 2022-2023 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmada 302 hemşireye ulaşılmıştır. Veriler, Giriş Anketi, Vicdan Algısı Ölçeği ve Frommelt Ölmekte Olan Bireylerin Bakıma Yönelik Tutumları (FATCOD) kullanılarak çevrimiçi olarak toplanmıştır.
Bulgular: Çalışmada, hemşirelerin vicdan algılarının ve ölmekte olan birey bakımına yönelik tutumlarının orta düzeyin üzerinde olduğu belirlenmiştir. Vicdan algısı, yaş, cinsiyet ve COVID-19 yoğun bakım ünitesinde çalışma durumunun hemşirelerin ölmekte olan bireye yönelik bakım tutumları üzerinde %17 oranında etkili olduğu saptanmıştır. COVID-19 yoğun bakımda çalışan erkek ve hemşirelerin daha olumsuz tutumlara sahip olduğu belirlendi.
Sonuç: Çalışmada hemşirelerin vicdan algısı ve ölmekte olan birey bakımına yönelik tutumlarının orta seviyenin üzerinde olduğu belirlendi. Çalışmada hemşirelerin vicdan algısı ve sosyo-demografik özelliklerinin FATCOD üzerinde %17 etkisi olduğu belirlendi.
Referanslar
Considine J. Oxford English Dictionary. In: Stray C, Clarke M, Katz JT, editors. Liddell and Scott: The History, Methodology, and Languages of the World's Leading Lexicon of Ancient Greek. Oxford: Oxford University Press; 2019: 395.
Boz İ. Hemşirelik bakımında vicdani ret mümkün müdür?. Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 2020; 28(1): 134–140.
Dahlqvist V, Eriksson S, Glasberg A. L, Lindahl E, Lützén K, Strandberg G, et al. Development of the perceptions of conscience questionnaire. Nursing Ethics. 2007; 14(2): 181–193.
Cleary M, Lees D. The role of conscience in nursing practice. Issues in Mental Health Nursing. 2019; 40(3): 281- 283.
Baud D, Qi X, Nielsen-Saines K, Musso D, PomarL, Favre G. Real estimates of mortality following COVID-19 infection. The Lancet. Infectious Diseases. 2020; 20(7): 773.
Boyle DA. Compassion fatigue: The cost of caring. Nursing. 2015; 45(7): 48- 51.
Van Mol MMC, Kompanje EJO, Benoit DD, Bakker J, Nijkamp MD. The prevalence of compassion fatigue and burnout among healthcare professionals in intensive care units: A systematic review. Plos One. 2015; 10(8): e0136955.
Eues S. K. End-of-life care: Improving quality of life at the end of life. Professional Case Management. 2007; 12(6): 339-344.
Brosche TA. A grief team within a healthcare system. Dimensions of Critical Care Nursing. 2007; 26 (1): 21-28.
Aksoy SD, Kader MRT, Çetin İ. Vicdan Algısı Ölçeği’nin Türkçe geçerlilik güvenilirliği. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2019;6(3): 148-153.
Cohen J. Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Lawrence Erlbaum Associates, 1988.
Frommelt KHM. Attitudes toward care of the terminally ill: An educational intervention. American Journal of Hospice & Palliative Medicine. 2003; 20(1): 13–22.
Akbolat M, Ünal Ö, Karakaya BG. Turkish adaptation of the Frommelt attitude toward care of the dying scale. OMEGA-Journal of Death and Dying. 2020; 84(4): 1160–1174.
Huriah T, Hidayah N, Mikami A. Attitudes and associated factors towards care for dying patients among non-palliative care nurses, Yogyakarta, Indonesia. IJNP (Indonesian Journal of Nursing Practices). 2021; 5(1): 9-16.
Zahran Z, Hamdan KM, Hamdan Mansour AM, Allari RS, Alzayyat AA, Shaheen AM. Nursing students’ attitudes towards death and caring for dying patients. Nursing Open. 2022; 9(1): 614–623.
Karadağ E. Hemşirelik intörn öğrencilerinin ölmekte olan bireye bakım vermeye ilişkin tutumları. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2018; 27(2): 92-98.
Leombruni P, Miniotti M, Bovero A, Zizzi F, Casteli L, Torta R. Attitudes toward caring for dying patients: An overview among Italian nursing students and preliminary psychometrics of the FATCOD-B scale. Journal of Nursing Education and Practice. 2014; 4(3): 188-196.
Cevik B, Kav S. Attitudes and experiences of nurses toward death and caring for dying patients in Turkey. Cancer Nursing. 2013; 36(6): E58–E65.
Ferri P, Di Lorenzo R, Vagnini M, Morotti E, Stifani S, Herrera MFJ, et al. Nursing student attitudes toward dying patient care: A European multicenter cross-sectional study. Acta Bio Medica: Atenei Parmensis. 2021; 92(Suppl 2): e2021018.
Karakurt P, Fırat M, Yıldırım S. Determining conscience perception and compassion fatigue among the nurses who worked at pandemic clinics: sample of city hospital. Gevher Nesibe Journal of Medical and Health Sciences. 2022; 7(16): 60-68.
Berndtsson IE, Karlsson MG, Rejnö ÅC. Nursing students’ attitudes toward care of dying patients: A pre-and post-palliative course study. Heliyon. 2019; 5(10): e02578.
Jafari M, Rafiei H, Nassehi A, Soleimani F, Arab M, Noormohammadi MR. Caring for dying patients: Attitude of nursing students and effects of education. Indian Journal of Palliative Care. 2015; 21(2): 192–197.
Sharour LA, Suleiman K, Yehya D, Al-Kaladeh M, Malak M, Subih K, et al. Nurses’ students’ attitudes toward death and caring for dying cancer patients during their placement. Euromediterranean Biomedical Journal. 2017; 12(40): 189–193.
Iranmanesh S, Axelsson K, Häggström T, Sävenstedt S. Caring for dying people: Attitudes among Iranian and Swedish nursing students. Indian Journal of Palliative Care. 2010; 16(3): 147-153.
Abu-El-Noor NI, Abu-El-Noor MK. Attitude of Palestinian nursing students toward caring for dying patients: A call for change in health education policy. Journal of Holistic Nursing. 2016; 34(2): 193-199.
Cardoso M, Martins MMFPDS, Trindade LDL, Ribeiro OMPL, Fonseca EF. The COVID-19 pandemic and nurses’ attitudes toward death. Revista Latino-Americana de Enfermagem. 2021;29: e3448.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Journal of Social and Analytical Health
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
JSOAH, 