Yalnız yaşayan yaşlı bireye ev ziyaretleriyle fonksiyonel sağlık örüntüleri modeline göre sunulan hemşirelik bakımı: Olgu sunumu
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10426683Anahtar Kelimeler:
Ev ziyareti, Yaşlı, Kronik Hastalık, hemşirelikÖzet
Ev ziyareti ile yaşlı bireylere sunulan hemşirelik bakımı sağlığı koruma ve geliştirme için önemli bir fırsattır. Bu çalışmada yalnız yaşayan yaşlı bireye ev ziyaretleriyle sunulan hemşirelik bakımında Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri (FSÖ) modelinin kullanımını örneklemek amaçlanmıştır. Olgu altı hafta boyunca hemşire tarafından düzenlenen ev ziyaretleri ile izlenmiştir. Olgu FSÖ modelinin 11 örüntüsü altında değerlendirilmiş, bu doğrultuda hemşirelik tanıları konmuş ve hemşirelik bakım planı geliştirilmiştir. Oluşturulan bakım planı ev ziyaretleriyle uygulanmış ve değerlendirilmiştir. FSÖ modelinin kullanımı yaşlı bireyin kapsamlı olarak değerlendirilmesini sağlamıştır.
Referanslar
United Nations [homepage on the Internet]. World Population Prospects 2022.[cited 1 July 2023]. Available from: https://www.un.org/development/desa/pd/sites/www.un.org.development.desa.pd/files/wpp2022_summary_of_results.pdf
TÜİK [homepage on the Internet]. İstatistiklerle Yaşlılar, 2022. Türkiye İstatistik Kurumu. [cited 1 July 2023]. Available from: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=%C4%B0statistiklerle-Ya%C5%9Fl%C4%B1lar-2022-49667&dil=1
World Health Organization. [homepage on the Internet]. Ageing and health. [cited 1 July 2023]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ageing-and-health
Ağırman E, Gençer MZ. Huzurevinde, evde ailesiyle ve yalnız yaşayan yaşlı bireylerde depresyon, yalnızlık hissi düzeylerinin karşılaştırılması. Çağdaş Tıp Dergisi. 2017;7(3): 234-240.
Erol S, Ergül A. Geriatrik palyatif bakım: neden, nerede, ne zaman, nasıl ve kim tarafından verilmeli? Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi. 2019;1(2):38-48.
Kanadlı KA, Sazak Y, Tosun N. Çok yönlü geriatrik değerlendirmede multidisipliner ekip yaklaşımı ve hemşirenin rolü. Geriatrik Bilimler Dergisi. 2021;4(1):15-22.
Bilgili, N, Kitiş Y, editör. Yaşlılık ve Yaşlı Sağlığı. Ankara: Vize Yayıncılık; 2017.
Ergin E, Akin B, Tanyer D. The effect of home visits by nurses on the physical and psychosocial health of the elderly: study protocol for a systematıc review and meta-analysis. Journal Of Scientific Perspectives. 2022;51(4):733-745.
Kitiş Y. Yaşlı Bireylerde Sağlığı Koruması ve Geliştirilmesi. İçinde: Bilgili, N ve Kitiş Y, editör. Yaşlılık ve Yaşlı Sağlığı. Ankara: Vize Yayıncılık, 2017; 116-154.
Eltaybani S, Kawase K, Kato R, Inagaki A, Shinohara M, Yamamoto-Mitani N. Effectiveness of home visit nursing on improving mortality, hospitalization, institutionalization, satisfaction, and quality of life among older people: umbrella review. Geriatric Nursing. 2023; 51: 330-345.
Türk G. Marjory Gordon: Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeli. İçinde: Karadağ, A, Çalışkan N, Baykara GZ, editör. Hemşirelik Teorileri ve Modelleri. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık, 2017;604-619.
Fried LP, Tangen CM, Walston JD, Newman AB, Hirsch C, Gottdiener JS, et al. Frailty in older adults: evidence for a phenotype. The Journals of Gerontology. 2001; 56(3): M146-M156.
Folstein MF, Folstein SE, McHugh PR. “Mini-mental state” A practical method for grading The cognitive state of patients for the clinician. J Psychiatr Res. 1975;12(3):189-98. doi: 10.1016/0022-3956(75)90026-6.
Sarikaya D, Halil MG, Kuyumcu ME, Kılıç M, Yeşil Y, Kara O. Mini nutritional assessment test long and short form are valid screening tools in Turkish older adults. Archives of Gerontology and Geriatrics. 2015;61(1): 56-60. doi: 10.1016/j.archger.2015.04.006.
Arik G, Doğan VH, Doğu B, Karabulut E, Kara O, Kılıç M. et al. Validation of Katz index of independence in activities of daily living in Turkish older adults. Arch Gerontol Geriatr. 2015;61(3):344-50. doi: 10.1016/j.archger.2015.08.019.
Lawton MP, Brody EM. Assessment of older people: self-maintaining and instrumental activities of daily living. Gerontologist. 1969;9(3):179-86. PMID:5349366.
Yesavage JA, Brink TL, Lum O, Huang V, Adey M, Leirer O. Development and validation of a geriatric depression screening scale: a preliminary report. J Psychiatr Res. 1982; 17(1): 37-49. doi: 10.1016/0022-3956(82)90033-4.
Görgülü RS, editör. Hemşireler İçin Fiziksel Muayene Yöntemleri. İstanbul; İstanbul Tıp Kitap Evi. 2014.
Podsiadlo D, Richardson S. The timed "Up & Go": a test of basic functional mobility for frail elderly persons. J Am Geriatr Soc. 1991; 39(2):142-8. doi: 10.1111/j.1532-5415.1991.tb01616.x.
Akın B, Lök N. Yaşlılarda düşme yönünden ev içi çevre özellikleri değerlendirme formunun geçerlilik ve güvenilirliği. Akademik Geriatri Dergisi. 2012;4(3): 141-151.
Baran Z, Özden D, Arslan GG. Guillain- Barre Sendromlu bireyin Gordon’un Fonksiyonel Sağlık Bakım Örüntüleri Modeli, NANDA, NIC ve NOC sınıflandırma sistemlerine göre hemşirelik bakımı. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi. 2023; 15(2): 562-572. doi: 10.5336/nurses.2022-92808.
Keleşer Koç Z, Bulut S, Karaman H. Adolesan idiyopatik skolyoz tanılı hastada fonksiyonel sağlık örüntüleri modeline göre hemşirelik bakımı: olgu sunumu. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;22(4): 319-330. doi: 10.17049/ataunihem.454025.
Avci A, Gün M. Pulmoner hipertansiyonu olan hastanın gordon’un fonksiyonel sağlık örüntüleri modeline göre hemşirelik bakımı: olgu sunumu. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023;12(1):114-127. doi: 10.46971/ausbid.1054529.
Temel M, Kutlu FY. Depresyon tanılı bir hastada fonksiyonel sağlık örüntüleri modeli temelinde bir bakım planı. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 2019; 27(1):91-103. doi: 10.26650/FNJN287469.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Journal of Social and Analytical Health
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
JSOAH, 